Бидний тухай
Багш ажилтан
Системийн ба тооцооллын биологийн курсээр нуклейн хүчил, уургийн дараалал болон бүтцийн анализыг нарийн судална. Мөн системийн биологийн үндсэн ойлголтууд, нетворкийн анализ болон динамик загварчлалыг анхан шатандүзнэ. Дарааллын харьцуулалтын үндсэн зарчмууд, бүтцийн загварчлал, таамаглал, нетворкын болон динамик загварчлалыг агуулна.
Энэ хичээлийн зорилго нь биологийн объект, биологийн үзэгдлийг системийн үүднээс харж физиологи, геномын мэдлэг дээр үндэслэн системыг загварчлах, биологийн мэдээллийг хэрхэн хайж олж судалгаанд хэрэглэх, цаашлаад нуклеотид болон амин хүчлийн дараалал, бүтцийн мэдээлэлд анализ хийж шинэ мэдлэг бүтээх чадвар олгоход оршино.
Энэхүү хичээлийг үзсэнээр оюутнууд амьдралын молекул үндэс, ус ба нүүрс-устөрөгчид, биологийн макромолекулуудын бүтэц, үүрэг, эсийн тухай ойлголт, эукариот ба прокариот эс, тэдгээрийн бүтэц,үйл ажиллагаа, эсийн хөдөлгөөн, мембраны бүтэц, үүрэг, мембраны зөөвөрлөлт, эсийн химийн найрлага, эсэд явагдах ферментэт урвал, түүний зохицуулга, Эсийн амьсгал, эсийн дотор АТФ ба энерги үүсэх, гликолиз, ГКХ цагираг урвал, электрон зөөвөрлөх гинжин хэлхээ, фотосинтез, Эсийн харилцан үйлчлэл, эсийн мейоз, митоз хуваагдал, Менделийн генетик, Удамшлын хромосомын үндэс, удамшлын молекул үндэс, ДНХ репликаци, мутаци, уургийн нийлэгжил, генийн зохицуулга, эукариотын генетик бүтэц, эукариот ба вирус дэх генийн зохицуулга, Биологийн олон янз байдлын хувьслын түүх. Филогенез хувьсал, Бактер, Археи, эгэл биетэн, Ургамлын олон янз байдал, эволюци, ургамлын бүтэц хөгжил, гормоны зохицуулга, гравитрофизм ба фототрофизм, ургамлын эс дэх усны хэрэгцээ, тэжээлийн бодисын зөөвөрлөлт, эрдэс хооллолт, микориз, ургамлын өвчин үүсгэгчид тэсвэрлэх чадвар ургамлын олон янз байдлыг судлах болно.
Энэ хичээлийг судалснаар оюутнууд амьд материйн үндсэн шинж чанарыг молекулын түвшинд судлан ойлгож молекулын түвшнээс организмын түвшин хүртэлх биологийн шинжлэх ухааны үндсэн ойлголтуудыг эзэмшинэ. Мөн энэ хичээл нь биологийн хөтөлбөрт суралцах оюутнуудад мэргэжлийн болон мэргэшүүлэх хичээлийг үзэх үндсэн суурь болно.
: Óäèðòãàë. Øèíæ òýìäýã. ×àíàðûí áà òîîí øèíæ òýìäýã. Áèîëîãèéí òóðøëàãûí ºãºãäëèéí òºðºë. Ñòàòèñòèê öóâàà. Õóðèìòëàãäñàí äàâòàìæ. Ò¿ãýëòèéí ìóðóé. Ãèñòîãðàìì. Àðèôìåòèê äóíäàæ. Ãàðìîíèê äóíäàæ. Ãåîìåòð äóíäàæ. Âàðèàöûí äàëàéö. Ìåäèàí áà áóñàä êâàíòèëë. Ìîä. Äóíäàæ øóãàìàí õàçàéëò. Äèñïåðñ. Äóíäàæ êâàäðàò õàçàéëò. Âàðèàöûí êîýôôèöèåíò. Íîðì÷ëîãäñîí õàçàéëò. Ñàíàìñàðã¿é õýìæèãäýõ¿¿í. Ìàãàäëàë. Ñàíàìñàðã¿é õýìæèãäýõ¿¿íèé ò¿ãýëò. Òàñðàëòòàé ñàíàìñàðã¿é õýìæèãäýõ¿¿íèé ò¿ãýëò. Áèíîì ò¿ãýëò. Ïóàññîíû ò¿ãýëò. Òàñðàëòã¿é ñàíàìñàðã¿é õýìæèãäýõ¿¿íèé ò¿ãýëò. Õýâèéí ò¿ãýëò. Àñèììåòð áà экñöåññ. Ìàêñâåëëèéí ò¿ãýëò. Øàðëèéí ò¿ãýëò. ¯íýëãýýíèé ñòàòèñòèê àðãà. Ýõ öîãö áà ò¿¿âýð. Ïàðàìåòð áà ñòàòèñòèê. Ñòàòèñòèê àëäàà. Èòãýõ çàâñàð. Àëäààíû ìàãàäëàë. Ñòàòèñòèê òààìàãëàë. Ïàðàìåòðèéí áà ïàðàìåòðèéí áóñ øèíæ¿¿ð. Ýíãèéí øóãàìàí êîððåëÿö. Êîððåëÿöûí êîýôôèöèåíò. Ïàðàìåòðèéí áóñ êîððåëÿö. Ýíãèéí øóãàìàí ðåãðåññ. Øóãàìàí áóñ ðåãðåññ. Äèñïåðñèéí øèíæèëãýý. Íýã õ¿÷èí ç¿éëò òóðøëàãûí äèñïåðñèéí øèíæèëãýý. Õî¸ð õ¿÷èí ç¿éëò òóðøëàãûí äèñïåðñèéí øèíæèëãýý. Ãóðâàí õ¿÷èí ç¿éëò òóðøëàãûí äèñïåðñèéí øèíæèëãýý. Îëîí õ¿÷èí ç¿éëò òóðøëàãûí äèñïåðñèéí øèíæèëãýý.
Биологийн ажиглалт, хэмжилт, туршилтын өгөгдлийг боловсруулахад зайлшгүй шаардлагатай онол, арга зүй буюу математик статистик, магадлалын онол болон логик аргын талаар үндсэн мэдлэг эзэмшиж, статистик үзүүлэлт болон түүний кинетик ба динамикийг Excel, Jamp, MiniTab зэрэг программын сүүлийн үеийн хувилбарыг хэрэглэн гаргаж хариуг тайлбарлаж, судалж буй биологийн юмс үзэгдлийн талаар үнэлэлт дүгнэлт гаргах мэдлэг чадвар дадлага олгоно.
